همه ما چشممان در فیلم‌ها یا شبکه‌های اجتماعی به جمالشان روشن شده است، خیلی از ما حسرت داشتنشان را خوردیم، ولی تنها تعداد کمی تجربه نشستن داخل یک کمپر را داریم. همین موضوع نوشتن از سفر با کمپر را برایمان جذاب کرد.
آیا راندن کمپرها مشکل قانونی دارد؟
یک سؤال مهم درباره کمپرها این است که آیا راندن آنها از لحاظ قانونی مشکل دارد؟ طبق قانون هرگونه تغییر کاربری خودرو سواری خلاف قانون است و اگر پلیس چنین خودروی را بگیرد، آن را متوقف خواهد کرد. این یعنی راندن کمپرون‌ها و سایر هوم‌موتور‌هایی که در کارگاه ساخته میشوند، خلاف قانون است. البته صاحبان این کمپرها می‌گویند اگر ظاهر کمپر از بیرون با یک خودرو معمولی فرق نداشته باشد، معمولا پلیس سخت نخواهد گرفت. راندن هوم‌موتور‌های کارخانه‌ای و کمپر‌های کشنده، ولی کاملا قانونی است، پلاک مجزا دارند، در کارت خودرو ظرفیت و نوع کاربریشان قید میشود و مشکلی در رفت‌وآمد ندارند.
ماجرای کمپر‌های وانتی کمی متفاوت است، صاحبان این کمپرها به‌نوعی قانون را خم میکنند و از زیرش رد میشوند. وانت‌ها بر اساس قانون اجازه حمل بار با وزن و حجمی مشخص را دارند. کمپر‌های وانتی طوری ساخته میشوند که از این حجم و وزن تخطی نکنند. اگر پلیس یک کمپر وانتی را متوقف کند، صاحب خودرو می‌گوید دارد باری را جابه‌جا می‌کند که قابل پایین آوردن از خودرو و منطبق بر قوانین حمل بار است. یک جورهایی خودشان هم می‌دانند دارند کلک می‌زنند، ولی به گفته چند نفری که تجربه داشتن کمپر وانتی دارند، پلیس به آنها هم سخت نمی‌گیرد. اما به هرحال هر خودرو کمپری، چه ون یا مینی‌بوس که طراحی داخلش عوض شده باشد، چه وانت که رویش کمپر نصب کرده باشند، وقت تعویض پلاک باید به شکل اولش دربیاید.
تهیه کمپر چقدر هزینه بر می دارد؟
برویم سر اصل مطلب. داشتن کمپر چقدر برایتان آب می‌خورد؟ اگر بخواهید بروید سراغ کمپر‌های کارخانه‌ای باید دست‌کم یک میلیارد تومان ناقابل کنار بگذارید. پول زیادی هم نیست! همین الان قیمت یک نیسان شاسی‌بلند ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون به بالاست.
حالا فکر کنید کلی تجهیزات زندگی هم داخلش داشته باشد. کمپر‌های مینی‌بوسی و اتوبوسی هم که بالای یک میلیارد قیمت دارند. اگر بودجه‌تان در حد ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون است، می‌توانید بروید سراغ خرید یک کمپر کشنده و خودروی قوی که کمپر را ببندید پشتش.
کمپر‌های کشنده خوب که مجهز به دست‌شویی، حمام، تلویزیون، صندلی، تختخواب، ظرف‌شویی، پمپ و مخزن آب، تلویزیون، کولر و بخاری و... است، از ۷۰ میلیون تا ۱۲۰ میلیون قیمت دارند.
چند شرکت ایرانی کارشان ساخت کمپر‌های کشنده استاندارد است و کیفیت کارشان هم بدک نیست، این را مشتریانشان در اینستاگرام تأیید میکنند.
با همین بودجه می‌توانید سراغ کمپر وانتی هم بروید و ۲۰۰ میلیون بدهید برای یک وانت قوی. مثلا یک تویوتا لندکروز مدل پایین و ۱۰۰ میلیون هم بدهید برایش یک کمپر بسازند و روی وانت سوار کنند. شرکت‌هایی که چنین کاری را برایتان انجام بدهند، در ایران زیاد نیستند و شاید مجبور باشید برای تهیه چنین کمپری به تبریز یا تهران بروید.
اگر بودجه‌تان در حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون است، بروید سراغ تبدیل یک استیشن یا ون به کمپر. هرچه پول بیشتر بدهید، خودرو بهتر و تجهیزات داخلی بیشتر نصیبتان میشود. چندتا کارگاه اسم‌ورسم‌دار هستند که کارشان تبدیل خودرو به کمپر است و در اینستاگرام و دیوار میشود به‌راحتی پیدایشان کرد.
انواع و اقسام کمپر
اگر بخواهم خیلی لغت‌نامه‌ای کمپر را تعریف کنم، باید چنین چیزی بگویم: کمپر (Camper) اتاق یا خانه متحرکی است که می‌تواند به حالت‌های مختلف به خودرو شما متصل شود یا حتی جزئی از خودرو شما باشد. احتمالا در خیابان ون‌هایی را دیده‌اید که داخلشان را به محل فروش بستنی، قهوه یا ساندویچ تبدیل کرده‌اند، یک تختخواب، دست‌شویی، حمام، اجاق گاز، ظرف‌شویی و میز هم به طراحی داخل این ون‌ها اضافه کنید، نتیجه میشود کمپری نقلی و کوچولو.
البته همه کمپرها نقلی و کوچولو نیستند، بعضی کمپرها از تغییر طراحی داخلی مینی‌بوس یا اتوبوس به وجود می‌آیند و حسابی لوکس هستند. اصلا بگذارید اول درباره انواع کمپرها صحبت کنیم، بعد برویم سراغ قیمت و طریقه خرید یا ساختشان و کمی از جزئیات زندگی در این خانه‌های متحرک بگوییم.
کمپر‌های کشنده
این مدل از کمپرها سوئیت کوچکی هستند که زیرش ۴ تا (یا ۲ تا) چرخ دارد و به یک خودرو قوی بسته میشوند و در جاده‌ها به حرکت درمی‌آیند. کمپر‌های کشنده در دنیا خیلی رایج هستند، چون نسبت به سایر کمپرها امکانات بیشتری دارند، از طرفی از خودرو جدا میشوند و کاربری خودرو را محدود نمی‌کنند که این خودش امتیاز بزرگی است. مثلا راننده می‌تواند کمپر را از خودروتان جدا کند و برود اسنپ چندتا مسافر بزند، ولی با خودروی که داخلش تختخواب و حمام و دست‌شویی دارد، نمی‌شود در اسنپ کار کرد. از شوخی بگذریم، کمپر‌های کشنده در کنار نقاط قوتشان یک ضعف بزرگ دارند، این کمپرها به درد زدن به دل جاده‌های خاکی و بیابان نمی‌خورند، چون وزن زیادی دارند و ممکن است در مسیر ناهموار چپ شوند. این کمپرها بیشتر راست کار جاده‌های آسفالت هستند و برای کشیدنشان خودروی پرقدرت نیاز است.
کمپر‌های هوم‌موتور
از اسمشان مشخص است، خانه‌ای که یک موتور و ۴ چرخ دارد. این کمپرها معمولا محصولات جانبی شرکت‌های خودروسازی هستند. بدنه همان بدنه مینی‌بوس، اتوبوس، ون یا خودرو استیشن است، ولی کاربری داخلی آن فرق کرده است. قیمت این‌طور خودرو‌ها قطعا بسیار زیاد است و اگر بخواهد به ایران بیاید، خیلی نجومی میشود. ولی راه ساخت آن در داخل کارگاه‌های شخصی باز است. یک مینی‌بوس یا ون می‌برید داخل کارگاه و داخل خودرو تبدیل میشود به خانه‌ای کوچک. در ایران چند شرکت معتبر هستند که کارشان تبدیل خودرو به کمپر است، البته این کار مشکلات قانونی هم به‌دنبال دارد که در ادامه مفصل درباره‌اش خواهیم گفت.
کمپرون‌ها
کمپرون‌ها همان‌طور که از اسمشان مشخص است، ون‌هایی هستند که داخلشان به خانه تبدیل شده است. این‌ها در حقیقت نوعی هوم‌موتور هستند، ولی، چون در ایران بیشتر کمپرها شامل این مدل میشوند، برایشان دسته جدایی باز کردیم. مدل‌های ایرانی کمپرون‌ها بیشتر در کارگاه ساخته میشوند، چون مدل‌هایی که کارخانه‌های خودروسازی مثل بنز، هیوندا، سانگ‌یانگ، نیسان، فولوکس و... تولید میکنند بسیار گران است. معمولا علاقه‌مندان فولوکس واگن‌های قدیمی یا تویوتا هایس، غزال‌های روسی، ون‌های دلیکا و... را می‌خرند و در کارگاه به کمپرون تبدیل میکنند.
کمپر‌های وانتی
یک راه دیگر تبدیل خودرو به کمپر این است که یک وانت بزرگ و قوی بخرید، بعد یک کانکس مناسب و مجهز بسازید و روی وانت سوار کنید. این‌طوری یک کمپر وانتی (truckcamper) خواهید داشت. این کمپرها نسبت به کمپرون‌ها و کمپر‌های کشنده یک مزیت بزرگ دارند، جان می‌دهند برای زدن به دل طبیعت و طی‌کردن مسیر‌های خاکی و پر چاله‌چوله. به‌ویژه که روی وانت‌های قوی و ۲ دیفرانسیل مثل تویوتا، نیسان، فوتون و... سوار میشوند.
ساخت کمپر چقدر زمان می‌برد؟
این را باید بگوییم که ساخت کمپر علاوه بر پول، به صبر هم نیاز دارد، چون ساخت یک موتورهوم در کارگاه دست‌کم ۲ هفته وقت می‌برد و ممکن است بیش از یک ماه هم زمان ببرد. کم و زیادش به امکاناتی بستگی دارد که مشتری می‌خواهد به خودرو اضافه کند. ساخت کمپر برای وانت هم زمان‌بر است و حتما باید بعد از خرید وانت و به‌صورت اختصاصی برای خودرو انجام شود. تنها راه سریع برای کمپردارشدن، رفتن سراغ کمپر‌های کشنده استاندارد است که از قبل در کارگاه‌ها یا کارخانه‌ها ساخته و انبار میشود.
امکانات رفاهی یک کمپر چقدر است؟
بیشتر کمپرها معمولا امکاناتی مثل تختخواب، ظرف‌شویی، اجاق‌گاز، یخچال، دست‌شویی، حمام، منبع آب، میز، کابینت و... دارند. بستگی به ذوق و هزینه‌ای که خرج شود، میشود برای کمپر امکانات بیشتری مثل سامانه صوتی و تصویری، دستگاه تصفیه آب، کمد لباس، ماکروویو و... هم تهیه کرد. اگر کمپر از نوع کشنده یا مینی‌بوسی و اتوبوسی باشد، فضای بیشتر آن، امکان نصب مبلمان، کتابخانه و خیلی چیز‌های دیگر را هم خواهد داد. کمپر‌های اتوبوسی لوکسی در دنیا وجود دارد که میشود داخلش یک خودرو پارک کرد تا هر وقت اتوبوس سواری دل راننده را زد، بزند کنار و خودرو‌ش را از داخل اتوبوس بیرون بیاورد و با آن این‌طرف و آن‌طرف برود.
کمپرها فاضلابشان را در طبیعت می‌ریزند؟
موضوع آب‌وفاضلاب در کمپرها خیلی مهم است. بیشتر کمپرها منبع آبی دارند که می‌تواند از ۱۰۰ تا ۲۰۰ لیتر (کمتر و بیشترش کاملا به نیاز صاحب کمپر ربط دارد) آب در خودش جا بدهد. این منبع را میشود با پمپ از چشمه‌ها یا آب شهری پر کرد. معمولا آبی که در کمپر برای دست‌شویی و حمام استفاده میشود، در منبعی داخل خود کمپر ذخیره میشود و بعد از رسیدن به شهرها داخل چاه‌های فاضلاب تخلیه میشود.
برق و گاز کمپرها از کجا تأمین میشود؟
کمپرها مولد برق جداگانه ندارند، برق آنها از طریق دینام خودرو تأمین میشود. کمپرها یک باتری قوی و بزرگ دارند که این برق را در طول حرکت خودرو در خودش ذخیره می‌کند و در طول اقامت و اسکان در اختیار سرنشینان قرار می‌دهد. گاز اجاق‌های کمپرها هم با کپسول‌های گاز کار می‌کند، البته که امکان استفاده از اجاق‌های برقی هم وجود دارد.
آیا میشود به‌جای خرید، کمپر اجاره کرد؟
چرا نشود. همین الان اگر در دیوار جست‌وجو کنید، با آگهی‌های مختلفی دراین‌باره مواجه می‌شوید. برای اجاره یک کمپرون جادار با ظرفیت ۵ نفر روزانه باید حدود یک میلیون تومان اجاره پرداخت کنید. قبل از اجاره هم طبق قاعده باید وثیقه لازم و مناسب به صاحب کمپر بدهید. البته سفر با خودرو ناشناس همیشه نگرانی‌هایی به‌دنبال دارد. اگر خودرو قوی داشته باشید، می‌توانید یک کمپر کشنده اجاره کنید و به آن ببندید.
با کمپر میشود سفر خارجی هم رفت؟
با کمپر‌هایی که در کارگاه‌ها ساخته میشود، نمی‌شود از مرز خارج شد. برای خروج از مرز یا باید کمپرتان ساخت کارخانه معتبر خودرو باشد یا کمپر استاندارد کشنده داشته باشید.
امنیت کمپرها چقدر است؟
کمپرها به‌نوعی خانه دوم آدم هستند و داخلشان وسایل ارزشمند زیادی پیدا میشود، برای همین است که همیشه در خطر سرقت قرار دارند. بهترین راه برای حفظ امنیت کمپرها، استفاده از دزدگیر و محکم‌کردن در و پنجره‌هاست.
